ZLIKOVAC KOJI JE ZGROZIO CIJELI SVIJET: Predsjednik države naređivao je jeziva ubistva i mučenja, odgovoran je za nezapamćen genocid, a posebno su na meti bili muslimani…
Glavni lik u našem današnjem tekstu je zloglasni diktator Pol Pot.
Naime, Pol Pot je bio vođa Crvenih Kmera, reakcionarnog komunističkog pokreta koji je vladao Kambodžom od 1975. do 1979. Njegova vladavina rezultirala je genocidom, pri čemu je život izgubila petina stanovnika.
Godine 1953., nakon povratka sa studija iz Francuske, postaje vođa ilegalne komunističke partije te osniva gerilske jedinice u udaljenim regijama koje su se borile protiv tadašnjeg vladara, princa Norodoma Sihanuka.
U tom ranom razdoblju, Pol Pot vodi dvostruki život – u javnosti je bio učitelj u privatnoj školi, dok je u tajnosti bio član komunističkog pokreta. Uz američku podršku, princ je pokušao suzbiti rad komunističke gerile. Kasnije dolazi do zategnutosti u odnosima između monarha i američkih vlasti, što je omogućilo generalu Lon Noli da izvede državni udar 1970. uz njihovu pomoć. Svrgnuti princ odlazi u Kinu, gde osniva izbegličku vladu.
U zemlji izbija građanski rat koji završava aprila 1975., kada Lon Nola beži na Tajland, dok Kmeri preuzimaju vlast.
Pol Pot postaje premijer države, koja je preimenovana u Demokratsku Kampućiju, i brzo se uspinje do vrha. Raspusti staru vladu i postaje ključna figura u državi. Njegove snage preuzimaju i glavni grad Phnom Penh. Nakon toga, započinje radikalne reforme i u svojoj neobičnoj viziji pokušava vratiti stanovnike svoje zemlje u srednji vek. Vraća kalendar na nultu godinu i prisiljava gradsko stanovništvo na život u poljoprivrednim komuna.
Ukida novac, privatno vlasništvo i religiju. Zatvara škole i bolnice, spaljuje knjige. Intelektualci, Vijetnamci i muslimani bili su posebno na udaru. Broj umrlih i ubijenih za vreme njegove vlasti, od 1975. do 1979., procenjuje se na dva miliona. Najozloglašeniji zatvor bio je S-21, gde je u četiri godine zatvoreno 17.000 muškaraca, žena i dece.
Proces otvaranja zemlje počinje otkrivati istinu o Pol Potovoj vladavini. Mnoge pojedinosti zločina izlaze na videlo. Izveštaji o mučenju postaju poznati. Crveni Kmeri su se suočili s nedostatkom municije, pa su za smaknuća koristili hladno oružje, kao i bambusove štapove, pri čemu bi osuđeni na smrt kleknuli nad jamu dok bi im vojnik zabio oružje u potiljak.
Pristaše pokreta otpora Pol Potovoj vladavini čekale su smrt koja je bila znatno strašnija, gde su mnogi bili nabijeni na kolac i ostavljeni da umiru u najgorim mukama, dok su drugi izgladnjivani do smrti. Ogroman broj ljudi izgubio je život u radnim kampovima, gde su umirali od teškog rada i raznih bolesti, jer su bolnice bile zatvorene.
Najvidljivije posledice pronađene su u takozvanim kambodžanskim poljima smrti, gde je prikupljeno nešto manje od 10.000 lobanja. Njegova vladavina nije štedela ni decu staru nekoliko meseci; ubijane su cele porodice. U četiri godine vlasti, Crveni Kmeri su počinili genocid nad vlastitim narodom.
Nakon povratka princa, koji se međuvremenu proglasio kraljem, Kmeri su još neko vreme nastavili gerilsku borbu, ali su masovne dezertacije počele 1996. godine, pri čemu je veliki deo njih pobegao u Vijetnam kako bi izbegao smrtnu kaznu. Pol Pot je na kraju završio u doživotnom pritvoru 1997., ali je već sledeće godine umro od srčanog udara.
(SB)
